Financiën spelen een cruciale rol in ons dagelijks leven. Wat je ook doet, het is belangrijk om te begrijpen hoe we er financieel voorstaan.
In mijn advieswerk kom ik regelmatig mensen tegen die te weinig inzicht hebben in hun financiële situatie. Soms zijn het opgebouwde schulden waardoor iemand de handdoek in de ring heeft gegooid maar ook een zorgeloze opvoeding, een prima baan of een mooie erfenis geven niet echt aanleiding er veel tijd in te steken.
Bij tegenslagen, grote veranderingen óf grote plannen is het echter noodzakelijk zo goed mogelijk de realiteit in beeld te krijgen, zodat adequate actie kan worden ondernomen. Er zijn verschillende vragen die dan relevant zijn om te stellen, zoals: “Waar sta ik nu?”; “Wat heb ik nodig om het leven te leiden dat mij voldoening geeft” en “Wat is mijn werk, mijn product of kunst waard”?
Een overzicht geeft inzicht
Een goede eerste stap om je financiële situatie te beoordelen, is door een overzicht te krijgen van je inkomsten en uitgaven. Ik heb daarvoor een handige spreadsheet gemaakt, een lijst van alle uitgaven en inkomsten (hier te downloaden). Inclusief vaste lasten zoals huur of hypotheek, verzekeringen, nutsvoorzieningen, tandartsbezoek, voeding, uitgaan en reiskosten. Maar ook je studielening en andere schulden, groot en klein.
Daarnaast alle bronnen van inkomsten zoals salaris, freelance-werk en bijvoorbeeld zorg- en huurtoeslag of rendementen van spaartegoeden of beleggingen. Zo’n opgave vraagt vaak heel wat speurwerk en sommige uitgaven of inkomsten doe je per kwartaal of zelfs jaarlijks. Het makkelijkste is dan om een bankopgave over een maand of drie te gebruiken.
Gezonde balans
Mijn ervaring is dat een dergelijk overzicht altijd een paar verassende inzichten oplevert. Met name aan de uitgave kant valt er vaak veel te ontdekken. Het is belangrijk om een gezonde balans te vinden tussen inkomsten en uitgaven, waarbij je voldoende overhoudt om te sparen. Het hebben van een financiële buffer kan helpen om onvoorziene uitgaven, zoals medische kosten of autopech, op te vangen zonder dat je in de problemen komt.
Naast inkomsten, uitgaven en spaarmogelijkheden, is het ook belangrijk om je schulden in overweging te nemen. Heb je achterstanden van je zorgpremie, huur, studieleningen of andere leningen? Het is van cruciaal belang om je schulden te beheren en ze zo snel mogelijk af te lossen. Hoge rentetarieven op leningen maar ook boetes en incassokosten kunnen ervoor zorgen dat je uiteindelijk veel meer betaalt dan het oorspronkelijke bedrag. Maak een plan om je schulden af te betalen, maak afspraken met schuldeisers en vermijd het maken van nieuwe schulden indien mogelijk.
